Orta Asya’da Kurulan İlk Türk Devletleri Slayt
Bu sayfamızda 6.sınıf Sosyal Bilgiler dersinin altıncı konusu olan Orta Asya’da Kurulan İlk Türk Devletleri Slayt dosyasını paylaşacağız. Bu slayt 2.Ünite: Tarihe Yolculuk konuları arasında yer almaktadır. Slaydımızı 6.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı içeriğinden yararlanarak özenle hazırladık. Slaydımızı hazırlarken farklı görsellerden ve şekillerden yararlandık. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan çıkmış sorulara da slaytımızda yer verdik. Ayrıca slaydımızın sonuna ölçme ve değerlendirme kısmı ekledik. Bu kısımda boşluk doldurma, doğru-yanlış ve çoktan seçmeli sorular yer almaktadır. Slaytımızın toplum boyutu 6,17 mb olup slayt 63 sayfadan oluşmaktadır. Slaydımızı aşağıda yer alan linkten indirebilirsiniz. Yorumlarınızı bekliyoruz, iyi çalışmalar dilerim.
Slaytta yer alan kazanım: SB.6.2.1. Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletlerinin coğrafi, siyasal, ekonomik ve kültürel özelliklerine ilişkin çıkarımlarda bulunur. Bu slaytla birlikte Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletlerinin coğrafi, siyasal, ekonomik ve kültürel özelliklerine ilişkin çıkarımlarda bulunacaksınız.
Slaytı indirmek için aşağıdaki görsele tıklayınız. 
Orta Asya’da Kurulan İlk Türk Devletleri Slayt İçeriği Hakkında Bilgiler
Slaytımız Sosyal Bilgiler dersi 6.sınıf 2.ünite: Tarihe Yolculuk içerisinde yer almaktadır. Bu ünitedeki ilk konu olan Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletleri içerisinde yer almaktadır. Slaytta yer alan anahtar kavramlar destan, göç, yazıt-kitabe ve millettir. Slaytımızın içeriğinde aşağıdaki konular yer almaktadır;
- Türklerin ilk anayurdu Orta Asya yani Türkistan’dır. Orta Asya sert karasal iklimin yaşandığı, dağlarla çevrili bir bölgedir. Bu bölge, geniş düzlükler ve yüksek platolardan oluşmaktadır.
- Coğrafyanın özellikleri bozkır kültürünün gelişmesine neden olmuştur. Türklerin sosyal ve ekonomik yapısı da bozkır kültürüne göre şekillenmiştir. Bu nedenle Türkler göçebe bir yaşam tarzı benimsemişlerdir.
- Konargöçer hayat şartlarından dolayı çadırlarda yaşayan Türklerin, en önemli geçim kaynağı hayvancılıktır. En çok at, sığır ve koyun yetiştirmişlerdir. Ayrıca Türkler atı ilk evcilleştiren milletlerden birisidir. Bu sayede çok geniş alanlara yayılma imkânı bulmuşlardır. Bunun yanında dokumacılık, madencilik ve tarımla da uğraşmışlardır. Tahılı öğüterek un ve ekmek yapan Türkler, maden, toprak ve iplikten de eşyalar yapmışlardır. Örnek olarak savaş aletleri, at koşumları, süs eşyaları, kilimler, kemerler, tabaklar, heykeller ve zırhları verebiliriz.
- Bilinen ilk Türk devleti Orta Asya’da Hunlar tarafından kurulmuştur. Asya Hun Devleti’nin ilk hükümdarı Teoman’dır. Teoman, dağınık haldeki Türk boylarını yönetimi altında toplayarak siyasi birliği sağladı. Bu dönemde Çinliler, Hun akınlarını durdurmak ve kuzey sınırlarını güvence altına almak amacıyla Çin Seddi’ni inşa ettiler. Teoman’dan sonra devletin başına geçen Mete Han döneminde, Hunlar en güçlü dönemlerini yaşadı. Ülkede bozulan siyasi birlik yeniden sağlandı. Ayrıca ülkeye ikili teşkilat getirildi.
- Orduda ilk defa onlu sistemi Mete Han kurmuştur. Bu sisteme göre en büyük askerî birlik on bin kişiden oluşan tümendi. Tümenleri on, yüz ve bin kişiden oluşan birliklere ayrılmıştır.
- Asya Hun Devleti’nden sonra Orta Asya’da kurulan ikinci Türk devleti I. Kök Türk Devleti’dir. Bu devlet Bumin Kağan tarafından kurulmuştur. Devletin merkezi Ötüken’dir. Türk adıyla kurulmuş ilk Türk devletidir. Bumin Kağan devletin doğusunu, kardeşi İstemi Yabgu ise batısını yönetmiştir.
Orta Asya’da Kurulan İlk Türk Devletleri Slayt Hakkında Diğer Bilgiler
- Kutluk Kağan, Çin esaretine isyan ederek 682 yılında II. Kök Türk Devleti’ni kurmuştur. Kutluk Kağan, Türkleri bir araya getirip devleti tekrar kurduğu için İlteriş unvanını almıştır. Bu dönemde vezir Tonyukuk, Kutluk Kağan’ın en büyük yardımcısı olmuştur. Çin baskı altına alınarak, bütün Türk boylarının birlikteliği sağlanmıştır.
- Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı belgeleri olan Orhun Abideleri, Bilge Kağan, Kül Tigin ve vezir Tonyukuk adına dikilmiştir. Bilge Kağan ve Kül Tigin anıtları Yolluğ Tigin’e yazdırılmıştır. Türkler tarihte ilk defa kendilerine ait olan 38 harfli Kök Türk Alfabesi’ni kullanmışlar ve Kök Türk Abideleri’ni bu alfabeye göre yazmışlardır. Orhun Yazıtları günümüzde Moğolistan sınırları içerisinde bulunmaktadır.
- II. Kök Türk Devleti’nin yıkılmasından sonra Orta Asya’da Uygur Devleti kurulmuştur. Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından kurulan devletin merkezi Karabalgasun’du. İslam devletlerinden biri olan Abbasilerle Çinliler arasında yapılan Talas Savaşı’nda Çinliler yenilince bundan yararlanan Uygurlar topraklarını genişlettiler. Bögü Kağan Çin’in içinde bulunduğu karışıklıktan yararlanarak Çin’in birçok şehrini işgal etti ve ganimetler kazandı.
- Uygurlar Çin’i işgal ettiği dönemde Maniheizm dinini öğrenmiştir. Maniheizm zamanla devletin resmi dini haline geldi. Maniheizm dini, et yemeyi ve savaşmayı yasaklıyordu. Bu nedenle Uygurların savaşçılık yetenekleri zamanla azaldı.
- Uygurlar, Maniheizm dininin etkisiyle yerleşik hayata geçtiler ve yerleşik hayata geçen ilk Türk devleti oldular. Bu durum Türklerin sosyal, ekonomik ve kültürel yaşamları üzerinde etkili oldu.
- Slaytımızda On İki Hayvanlı Türk Takvimi’nden bahsettik. Ayrıca Kut anlayışının ne olduğunu ve kurultayın özelliklerini aktardık.
Bu sayfamızda 6.sınıf Orta Asya’da Kurulan İlk Türk Devletleri Slayt dosyasını sizlerle paylaştık. Aşağıda kırmızı renkle gösterilen yazıya tıklayarak diğer slaytlara ulaşabilirsiniz. Slaytımızda eksik veya yanlış gördüğünüz yerleri bize bildirebilirsiniz. Biz de en kısa sürede gerekli düzelmeleri yaparak slaytı tekrar siteye yükleriz. İyi çalışmalar dilerim.
